O νομικός όρος ενδοοικογενειακή
βία ορίζεται ως εξής: «Κάθε σωματική, σεξουαλική η ψυχολογική βία που ασκείται
σε βάρος του θύματος από τον νυν ή πρώην σύζυγο ή από σύντροφο ή άλλα μέλη της
οικογένειας».
Σύμφωνα με το νόμο για την
ενδοοικογενειακή βία (ν. 3500/2006): «Η άσκηση βίας κάθε μορφής μεταξύ των
μελών της οικογένειας απαγορεύεται».
Με την ευρύτερη ερμηνεία
αυτό σημαίνει ότι δεν απαιτείται μόνο σωματική βία για να διωχθεί ο θύτης. Η
εξύβριση, η απειλή, ο εκβιασμός, η προσβολή της γενετήσιας ελευθερίας, ο
φυσικός περιορισμός και γενικότερα η προσβολή της προσωπικότητας, αποτελούν βία
και είναι παράνομες πράξεις, οι οποίες διώκονται ποινικά.
=============================================
ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ΑΡΙΘ. 3500/2006
(ΦΕΚ 232/Α/24-10-2006)
Για την αντιμετώπιση της
ενδοοικογενειακής βίας και άλλες διατάξεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ A’
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1
Ορισμοί
Για τον παρόντα νόμο
θεωρείται:
1.ενδοοικογενειακή βία, η
τέλεση αξιόποινης πράξης, σε βάρος μέλους της οικογένειας, σύμφωνα με τα άρθρα
6, 7, 8 και 9 του παρόντος και τα άρθρα 299 και 311 του Ποινικού Κώδικα.
2.α. οικογένεια ή
κοινότητα που αποτελείται από συζύγους ή γονείς και συγγενείς πρώτου και
δεύτερου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας και τα εξ υιοθεσίας τέκνα τους.
β. στην οικογένεια
περιλαμβάνονται, εφόσον συνοικούν, συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι
τετάρτου βαθμού και πρόσωπα των οποίων επίτροπος, δικαστικός παραστάτης ή
ανάδοχος γονέας έχει ορισθεί μέλος της οικογένειας, καθώς και κάθε ανήλικο
πρόσωπο που συνοικεί στην οικογένεια.
γ. οι διατάξεις του
παρόντος νόμου εφαρμόζονται και στην μόνιμη σύντροφο του άνδρα ή στον μόνιμο
σύντροφο της γυναίκας και στα τέκνα, κοινά ή ενός εξ αυτών, εφόσον τα πρόσωπα
αυτά συνοικούν, ως και στους τέως συζύγους.
3.θύμα ενδοοικογενειακής
βίας κάθε πρόσωπο της προηγούμενης παραγράφου σε βάρος του οποίου τελείται
αξιόποινη πράξη κατά τα άρθρα 6, 7, 8 και 9 του παρόντος. Θύμα είναι και το
μέλος, στην οικογένεια του οποίου τελέσθηκε αξιόποινη πράξη, κατά τα άρθρα 299
και 311 του Ποινικού Κώδικα, καθώς και ο ανήλικος κατά την παράγραφο 2, ενώπιον
του οποίου τελείται μία από τις αξιόποινες πράξεις της παρούσας.
Άρθρο 2
Απαγόρευση χρήσης βίας
Η άσκηση βίας κάθε μορφής
μεταξύ των μελών της οικογένειας απαγορεύεται.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
ΑΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 3
Η ενδοοικογενειακή βία ως
τεκμήριο κλονισμού του γάμου
Το δεύτερο εδάφιο του
άρθρου 1439 του Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«Εφόσον ο εναγόμενος δεν
αποδεικνύει το αντίθετο, ο κλονισμός τεκμαίρεται σε περίπτωση διγαμίας ή
μοιχείας αυτού, εγκατάλειψης του ενάγοντος ή επιβουλής της ζωής του από τον
εναγόμενο, καθώς και σε περίπτωση άσκησης από τον εναγόμενο ενδοοικογενειακής
βίας εναντίον του ενάγοντος.»
Άρθρο 4
Σωματική βία σε βάρος
ανηλίκων
Επί ασκήσεως σωματικής
βίας σε βάρος ανηλίκου, ως μέσου σωφρονισμού στο πλαίσιο της ανατροφής του,
εφαρμόζεται το άρθρο 1532 του Αστικού Κώδικα.
Άρθρο 5
Χρηματική ικανοποίηση
Η κατά το άρθρο 932 του
Αστικού Κώδικα χρηματική ικανοποίηση, λόγω ηθικής βλάβης του παθόντος για μία
από τις πράξεις του παρόντος νόμου, δεν μπορεί να είναι κατώτερη των χιλίων
(1.000) ευρώ, εκτός αν ο ίδιος ο παθών ζήτησε μικρότερο ποσό.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 6
Ενδοοικογενειακή σωματική
βλάβη
1.Το μέλος της οικογένειας
το οποίο προξενεί σε άλλο μέλος αυτής σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας του,
υπό την έννοια του εδαφίου α’ της παρ. 1 του άρθρου 308 του Ποινικού Κώδικα, ή
με συνεχή συμπεριφορά προξενεί εντελώς ελαφρά κάκωση ή βλάβη της υγείας του, με
την έννοια του εδαφίου β’ της παραπάνω διάταξης, τιμωρείται με φυλάκιση,
τουλάχιστον, ενός έτους.
2.Αν η πράξη της πρώτης
παραγράφου είναι δυνατόν να προκαλέσει στο θύμα κίνδυνο για τη ζωή του ή βαριά
σωματική βλάβη, επιβάλλεται φυλάκιση, τουλάχιστον, δύο ετών. Αν επακολουθήσει
βαριά σωματική ή διανοητική πάθηση του θύματος, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα
ετών. Αν ο υπαίτιος επεδίωκε ή γνώριζε και αποδέχθηκε το αποτέλεσμα της πράξης
του, τιμωρείται με κάθειρξη.
3.Αν η πράξη της πρώτης
παραγράφου τελέσθηκε σε βάρος εγκύου ή σε βάρος μέλους της οικογένειας το
οποίο, από οποιαδήποτε αιτία, είναι ανίκανο να αντισταθεί, τιμωρείται με
φυλάκιση, τουλάχιστον, δύο ετών και αν η πράξη τελέσθηκε ενώπιον ανήλικου
μέλους της οικογένειας, τιμωρείται με φυλάκιση, τουλάχιστον, ενός έτους.
4.Αν η πράξη της πρώτης
παραγράφου συνιστά μεθοδευμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής
εξάντλησης, επικίνδυνης για την υγεία, ή ψυχικού πόνου, ικανού να επιφέρει
σοβαρή ψυχική βλάβη, ιδίως με την παρατεταμένη απομόνωση του θύματος,
επιβάλλεται κάθειρξη. Αν το θύμα είναι ανήλικος, επιβάλλεται κάθειρξη
τουλάχιστον δέκα ετών.
5.Οι διατάξεις των
προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται αντίστοιχα και όταν ο δράστης εργάζεται σε
φορέα παροχής κοινωνικής μέριμνας, η δε πράξη του στρέφεται σε βάρος προσώπου,
το οποίο δέχεται τις υπηρεσίες του φορέα αυτού.
Άρθρο 7
Ενδοοικογενειακή παράνομη
βία και απειλή
1.Το μέλος της οικογένειας
το οποίο εξαναγκάζει άλλο μέλος χρησιμοποιώντας βία ή απειλή με σπουδαίο και
άμεσο κίνδυνο σε πράξη, παράλειψη ή ανοχή χωρίς το θύμα να υποχρεούται προς
τούτο τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών, ανεξάρτητα από το αν το
απειλούμενο κακό στρέφεται εναντίον του ίδιου του θύματος ή κάποιου από τους
οικείους του υπό την έννοια της περίπτωσης β’ του άρθρου 13 του Ποινικού
Κώδικα.
2.Το μέλος της οικογένειας
το οποίο προκαλεί τρόμο ή ανησυχία σε άλλο μέλος της οικογένειας, απειλώντας το
με βία ή άλλη παράνομη πράξη ή παράλειψη, τιμωρείται με φυλάκιση.
Άρθρο 8
Βιασμός και κατάχρηση σε
ασέλγεια
1.Η παρ. 1 του άρθρου 336
του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Όποιος με σωματική βία
ή με απειλή σπουδαίου και άμεσου κινδύνου εξαναγκάζει άλλον σε συνουσία ή σε
άλλη ασελγή πράξη ή σε ανοχή της τιμωρείται με κάθειρξη.»
2.Η παρ. 1 του άρθρου 338
του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Όποιος με κατάχρηση
της παραφροσύνης άλλου ή της από οποιαδήποτε αιτία προερχόμενης ανικανότητάς
του να αντισταθεί, ενεργεί επ’ αυτού συνουσία ή άλλη ασελγή πράξη τιμωρείται με
κάθειρξη μέχρι δέκα ετών.»
Άρθρο 9
Ενδοοικογενειακή προσβολή της γενετήσιας
αξιοπρέπειας
1.Το μέλος της οικογένειας
το οποίο προσβάλλει την αξιοπρέπεια άλλου μέλους της, με ιδιαίτερα ταπεινωτικό
λόγο ή έργο που ανάγεται στη γενετήσια ζωή του, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι
δύο ετών.
2.Με φυλάκιση τουλάχιστον
έξι μηνών μέχρι τριών ετών τιμωρείται η πράξη της προηγούμενης παραγράφου, αν ο
παθών είναι ανήλικος.
3.Οι διατάξεις των
προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται αντίστοιχα και όταν ο δράστης εργάζεται σε
φορέα παροχής κοινωνικής μέριμνας, η δε πράξη του στρέφεται σε βάρος προσώπου,
το οποίο δέχεται τις υπηρεσίες του φορέα αυτού.
Άρθρο 10
Παρακώλυση απονομής της
δικαιοσύνης
Όποιος σε υπόθεση
ενδοοικογενειακής βίας απειλεί μάρτυρα ή μέλος της οικογένειάς του ή ασκεί βία
εναντίον του ή τον δωροδοκεί, με σκοπό την παρακώλυση απονομής της δικαιοσύνης,
τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών μέχρι τριών ετών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’
ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ
Άρθρο 11
Προϋποθέσεις
1.Στα πλημμελήματα
ενδοοικογενειακής βίας ο αρμόδιος για την άσκηση ποινικής δίωξης εισαγγελέας
διερευνά τη δυνατότητα διαμεσολάβησης κατά τη διαδικασία των επόμενων άρθρων.
2.Προϋπόθεση για την
έναρξη της διαδικασίας ποινικής διαμεσολάβησης είναι η υποβολή ανεπιφύλακτης
δήλωσης εκ μέρους του προσώπου στο οποίο αποδίδεται η τέλεση του εγκλήματος,
ότι είναι πρόθυμο σωρευτικά:
α) να υποσχεθεί ότι δεν θα
τελέσει στο μέλλον οποιαδήποτε πράξη ενδοοικογενειακής βίας (λόγος τιμής) και
ότι, σε περίπτωση συνοίκησης, δέχεται να μείνει εκτός οικογενειακής κατοικίας
για εύλογο χρονικό διάστημα, εάν το προτείνει το θύμα. Για την υπόσχεση αυτή
συντάσσεται έκθεση κατά τα άρθρα 148 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
β) να παρακολουθήσει
ειδικό συμβουλευτικό θεραπευτικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της
ενδοοικογενειακής βίας σε δημόσιο φορέα, σε όποιον τόπο και για όσο χρονικό
διάστημα κρίνεται τούτο αναγκαίο από τους αρμόδιους θεραπευτές. Ο υπεύθυνος του
προγράμματος πιστοποιεί την ολοκλήρωση της παρακολούθησής του. Το σχετικό
πιστοποιητικό επισυνάπτεται στο φάκελο της δικογραφίας. Αναφέρονται δε σε αυτό,
αναλυτικά, το αντικείμενο του συμβουλευτικού θεραπευτικού προγράμματος και ο
αριθμός των συνεδριών που παρακολούθησε ο ενδιαφερόμενος.
γ) να άρει ή να
αποκαταστήσει, εφόσον είναι δυνατόν, αμέσως τις συνέπειες που προκλήθηκαν από
την πράξη και να καταβάλει εύλογη χρηματική ικανοποίηση στον παθόντα.
3.Αν το θύμα της
ενδοοικογενειακής βίας είναι ανήλικος, η ποινική διαμεσολάβηση ενεργείται υπέρ
αυτού και από κοινού από τον κατά τόπον αρμόδιο εισαγγελέα ανηλίκων και τον
ασκούντα την επιμέλεια, εφόσον αυτός δεν είναι το ίδιο πρόσωπο με τον φερόμενο
ως δράστη του εγκλήματος. Αν δεν υπάρξει ομοφωνία, η διαμεσολάβηση δεν είναι
δυνατή. Ο ανήλικος που έχει συμπληρώσει το δέκατο τέταρτο έτος της ηλικίας του
μπορεί, εφόσον το επιθυμεί, να παρίσταται κατ’ αυτήν και να ακούγεται. Τα
πρόσωπα του πρώτου εδαφίου αντιπροσωπεύουν τον ανήλικο στη διαδικασία της
ποινικής διαμεσολάβησης και για τις αστικές αξιώσεις.
4.Οι σχετικές με την
ποινική διαμεσολάβηση διατάξεις του παρόντος νόμου δεν εφαρμόζονται, αν ο
φερόμενος ως δράστης της πράξεως ενδοοικογενειακής βίας είναι επίτροπος,
δικαστικός συμπαραστάτης ή ανάδοχος γονέας του ανηλίκου.
5.Αν την πράξη ενδοοικογενειακής
βίας σε βαθμό πλημμελήματος φέρεται να έχει τελέσει ανήλικος, εφαρμόζεται το
άρθρο 45Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Άρθρο 12
Διαδικασία
1.Αν σε βάρος του υπαιτίου
κινηθεί η διαδικασία των άρθρων 417 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ποινική
διαμεσολάβηση επιτρέπεται μόνον εφόσον το δικαστήριο αναβάλει την εκδίκαση της
υπόθεσης κατά τις διατάξεις του άρθρου 423 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Στην
περίπτωση αυτή, η σχετική διαδικασία χωρεί κατά τις παραγράφους 3 έως 6 του
παρόντος άρθρου. Το δικαστήριο που αναβάλλει την εκδίκαση της υπόθεσης, κατά το
πρώτο εδάφιο, εξετάζει αυτεπαγγέλτως αν συντρέχει περίπτωση να επιβληθούν στον
υπαίτιο περιοριστικοί όροι κατά το άρθρο 18 του παρόντος νόμου.
2.Αν σε βάρος του
φερόμενου ως δράστη ενεργείται προκαταρκτική εξέταση, ο εισαγγελέας, πριν από
κάθε άλλη ενέργεια:
α) μπορεί να διατάσσει τη
διενέργεια ιατρικής πραγματογνωμοσύνης στο φερόμενο ως θύμα, προκειμένου να
ερευνηθεί η βασιμότητα της καταγγελίας για την σε βάρος του τέλεση της πράξεως,
β) εξετάζει ο ίδιος κάθε
μάρτυρα που προτείνεται, καθώς και τα πρόσωπα της οικογένειας ή παραγγέλλει την
εξέταση αυτών από τους αρμόδιους ανακριτικούς υπαλλήλους, και
γ) καλεί το πρόσωπο στο
οποίο αποδίδεται η τέλεση της πράξεως να παράσχει στον ίδιο ή στον αρμόδιο
ανακριτικό υπάλληλο εξηγήσεις υπό τους όρους του άρθρου 31 παρ. 2 του Κώδικα
Ποινικής Δικονομίας.
3.Αν ο παρέχων εξηγήσεις
δεν υποβάλει ο ίδιος, ή μέσω του συνηγόρου του, την κατά την παρ. 2 του άρθρου
11 δήλωση περί ποινικής διαμεσολάβησης, καλείται, προς τούτο, από τον αρμόδιο
εισαγγελέα. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να λάβει προθεσμία τριών ημερών για να
απαντήσει.
4.Αν η απάντηση του
παρέχοντος εξηγήσεις είναι αρνητική ή αυτός δεν απαντήσει, κινείται η ποινική
διαδικασία κατά τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Αν η απάντηση του
παρέχοντος εξηγήσεις είναι θετική, ο εισαγγελέας ενημερώνει τον παθόντα ή τον
συνήγορό του για την κατά τα ανωτέρω δήλωση του ενδιαφερομένου και, αν
υποβληθεί σχετικό αίτημα, παρέχεται στον παθόντα προθεσμία, το πολύ τριών
ημερών, για να δηλώσει αν δέχεται τη διαμεσολάβηση.
5.Αν η απάντηση του
παθόντος είναι αρνητική ή αυτός δεν απαντήσει ή δεν επέλθει συμφωνία ως προς
τους όρους της περίπτωσης α’ της παραγράφου 2 του άρθρου 11, κινείται η ποινική
διαδικασία κατά τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Αν η απάντηση του
παθόντος είναι θετική, ο εισαγγελέας με διάταξή του θέτει τη δικογραφία σε
ειδικό αρχείο της εισαγγελίας. Κατά της διατάξεως αυτής δεν χωρεί προσφυγή.
6.Αν τα πρόσωπα στα οποία
αποδίδεται η τέλεση της πράξης είναι περισσότερα, για την έναρξη της
διαδικασίας ποινικής διαμεσολάβησης απαιτείται μεταξύ τους συμφωνία. Το ίδιο
ισχύει και αν η φερόμενη ως τελεσθείσα πράξη αφορά περισσότερα θύματα. Αν δεν
επιτευχθεί συμφωνία κατά τα προηγούμενα εδάφια, η διαμεσολάβηση δεν είναι
δυνατή.
7.Η συμφωνία των διαδίκων
μερών για την κατά την παρ. 2 του άρθρου 11 του παρόντος έναρξη της διαδικασίας
ποινικής διαμεσολάβησης μπορεί να υποβληθεί στον αρμόδιο εισαγγελέα και με
σχετικό πρακτικό εκ μέρους των συνηγόρων τους.
Άρθρο 13
Ποινικές συνέπειες
1.Η διάταξη του εισαγγελέα
που εκδίδεται κατόπιν ποινικής διαμεσολάβησης καταχωρίζεται σε ειδική μερίδα
στο δελτίο ποινικού μητρώου και τηρείται για χρονικό διάστημα ίσο προς τον εκ
του νόμου προβλεπόμενο χρόνο παραγραφής του εγκλήματος στο οποίο αφορά.
2.Αν ο ενδιαφερόμενος
συμμορφωθεί προς τους όρους της ποινικής διαμεσολάβησης για χρονικό διάστημα
τριών ετών, τότε η σχετική διαδικασία ολοκληρώνεται και εξαλείφεται η ποινική
αξίωση της πολιτείας για το έγκλημα που αφορά.
3.Η διαπιστούμενη από τον
εισαγγελέα υπαίτια μη ολοκλήρωση της ποινικής διαμεσολάβησης διακόπτει τη
διαδικασία και προκαλεί την αναδρομική άρση των επελθόντων αποτελεσμάτων. Στην
περίπτωση αυτή ο εισαγγελέας ανασύρει τη δικογραφία από το αρχείο, η δε ποινική
διαδικασία συνεχίζεται κατά τις οικείες διατάξεις του Κώδικα Ποινικής
Δικονομίας, χωρίς να επιτρέπεται πλέον η υποβολή νέου αιτήματος για ποινική
διαμεσολάβηση.
4.Ενόσω διαρκεί η
διαδικασία ποινικής διαμεσολάβησης, τελεί σε εκκρεμοδικία η πράξη στην οποία
αυτή αφορά. Η άσκηση ποινικής δίωξης για πράξη για την οποία εξαλείφθηκε η
ποινική αξίωση της πολιτείας, λόγω ολοκληρώσεως της διαδικασίας ποινικής
διαμεσολάβησης, είναι απαράδεκτη. Η παραγραφή της πράξης αναστέλλεται μέχρι την
ολοκλήρωση της διαδικασίας ποινικής διαμεσολάβησης.
5.Η άρνηση ενός εκ των
διαδίκων μερών να δεχθεί τη διαμεσολάβηση ή η αποτυχία ολοκληρώσεώς της, για
οποιαδήποτε αιτία, δεν επάγονται σε βάρος αυτών καμία αρνητική ουσιαστική ή
δικονομική συνέπεια στην ποινική δίκη που επακολουθεί.
6.Στην παρ. 3 του άρθρου
574 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας προστίθεται στοιχείο γ’, το οποίο έχει ως
εξής:
«γ) η διάταξη του
εισαγγελέα που εκδίδεται κατόπιν ποινικής διαμεσολάβησης σε εγκλήματα
ενδοοικογενειακής βίας.»
Άρθρο 14
Αστικές συνέπειες
1.Η συμφωνία των διαδίκων
για την έναρξη της διαδικασίας ποινικής διαμεσολάβησης ισχύει ως συμβιβασμός ως
προς τις χρηματικές αξιώσεις από το έγκλημα ενδοοικογενειακής βίας. Μόνη η
συμφωνία του παθόντος συζύγου για την έναρξη της διαδικασίας δεν εμποδίζει την
άσκηση αγωγής διαζυγίου ή την υποβολή αιτήσεως συναινετικής λύσεως του γάμου,
την πρόοδο της δίκης και τη λύση του γάμου.
2.Η εντός τριετίας από την
αρχειοθέτηση της υπόθεσης μη συμμόρφωση του φερόμενου ως δράστη προς τους όρους
της ποινικής διαμεσολάβησης παρέχει στο θύμα του εγκλήματος ενδοοικογενειακής
βίας το δικαίωμα να ζητήσει, με αγωγή του, την ανατροπή της συμφωνίας, όσον
αφορά στις χρηματικές αξιώσεις. Με την άσκηση της αγωγής ανατροπής αναβιώνουν
οι χρηματικές αξιώσεις του παθόντος, τα δε καταβληθέντα λόγω της συμφωνίας
αναζητούνται κατά τις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού.
3.Μετά την ολοκλήρωση της
ποινικής διαμεσολάβησης αποκλείεται η ανατροπή της συμφωνίας, εξ οιουδήποτε
λόγου και η αναζήτηση των καταβληθέντων σε συμμόρφωση αυτής. Τα ίδια
αποτελέσματα επιφέρει και η λύση του γάμου μεταξύ των συζύγων εντός της
τριετίας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’
ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 15
Προσωρινή ρύθμιση της
κατάστασης
Στο τέλος του άρθρου 735
του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προστίθεται εδάφιο, το οποίο έχει ως εξής:
«Σε υποθέσεις
ενδοοικογενειακής βίας μπορεί να διατάσσεται ιδίως η απομάκρυνση του καθ’ ου
από την οικογενειακή κατοικία, η μετοίκησή του, η απαγόρευση να προσεγγίζει
τους χώρους κατοικίας ή και εργασίας του αιτούντος, κατοικίες στενών συγγενών
του, τα εκπαιδευτήρια των παιδιών και ξενώνες φιλοξενίας.»
Άρθρο 16
Παραγραφή
Αν οι πράξεις των άρθρων
6, 7 και 9 του παρόντος στρέφονται κατά ανηλίκου, η έναρξη της προθεσμίας
παραγραφής αναστέλλεται μέχρι την ενηλικίωσή του.
Άρθρο 17
Ποινική δίωξη
1.Η ποινική δίωξη για τα
εγκλήματα των άρθρων 6, 7, 9 και 10 ασκείται αυτεπαγγέλτως.
2.Σε βάρος του υπαιτίου
εφαρμόζεται η διαδικασία των άρθρων 417 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Άρθρο 18
Περιοριστικοί όροι
1.Σε περίπτωση διαπράξεως
εγκλήματος ενδοοικογενειακής βίας είναι δυνατόν, αν υπό τις συγκεκριμένες
συνθήκες κρίνεται απαραίτητο για την προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας
του θύματος, να επιβληθεί στον κατηγορούμενο από το αρμόδιο ποινικό δικαστήριο
στο οποίο παραπέμπεται να δικασθεί ή από τον αρμόδιο ανακριτή ή από το
δικαστικό συμβούλιο και για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται, ο περιοριστικός
όρος της απομάκρυνσής του από την οικογενειακή κατοικία, η μετοίκησή του, η
απαγόρευση να προσεγγίζει τους χώρους κατοικίας ή και εργασίας του θύματος,
κατοικίες στενών συγγενών του, τα εκπαιδευτήρια των παιδιών και ξενώνες
φιλοξενίας. Η ισχύς του παραπάνω περιοριστικού όρου παύει αυτοδικαίως μετά την
έκδοση οριστικής αποφάσεως ή της διατάξεως του εισαγγελέα με την οποία
αρχειοθετείται η υπόθεση λόγω ποινικής διαμεσολάβησης.
2.Ο περιοριστικός όρος που
έχει επιβληθεί σύμφωνα με τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου είναι
δυνατόν να ανακληθεί, αντικατασταθεί ή τροποποιηθεί από το αρμόδιο δικαστικό
όργανο που τον επέβαλε, με αίτηση του κατηγορουμένου, στην οποία αναφέρονται οι
λόγοι για τους οποίους επιβάλλεται η ανάκληση, αντικατάσταση ή τροποποίησή του.
Για τη συζήτηση της αιτήσεως κλητεύεται υποχρεωτικά ο παθών, σύμφωνα με τις
διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά.
3.Το δικαστικό όργανο που
είναι αρμόδιο κατά την παράγραφο 1 για την επιβολή, ανάκληση, αντικατάσταση ή
τροποποίηση των περιοριστικών όρων, μπορεί να ζητήσει, συμβουλευτικά, τη γνώμη
ψυχιάτρων, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και άλλων επιστημόνων με ειδικές
γνώσεις σε θέματα ενδοοικογενειακής βίας, εφόσον τα πρόσωπα αυτά εργάζονται σε
δημόσιο φορέα υγείας.
Άρθρο 19
Εξέταση μαρτύρων
1.Σε υποθέσεις
ενδοοικογενειακής βίας, μέλη της οικογένειας εξετάζονται ως μάρτυρες χωρίς
όρκο.
2.Οι ανήλικοι κατά την
εκδίκαση των υποθέσεων της προηγούμενης παραγράφου δεν κλητεύονται ως μάρτυρες
στο ακροατήριο, αλλά αναγιγνώσκεται η κατάθεσή τους, εφόσον υπάρχει, εκτός εάν
η εξέτασή τους κρίνεται αναγκαία από το δικαστήριο.
Άρθρο 20 Υποχρέωση τήρησης
εχεμύθειας
1.Σε περίπτωση διαπράξεως
εγκλήματος ενδοοικογενειακής βίας, οι αρμόδιες αστυνομικές αρχές που διενεργούν
προανάκριση, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 243 του
Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, απαγορεύεται να ανακοινώνουν με οποιονδήποτε τρόπο
το ονοματεπώνυμο του θύματος και του κατηγορουμένου, τη διεύθυνση κατοικίας
τους, καθώς και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία είναι δυνατόν να αποκαλύψουν την
ταυτότητά τους.
2.Οι παραβάτες της
διατάξεως αυτής τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’
ΑΡΩΓΗ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ
Άρθρο 21
Κοινωνική συμπαράσταση
1.Τα θύματα
ενδοοικογενειακής βίας δικαιούνται ηθικής συμπαράστασης και της αναγκαίας
υλικής συνδρομής από νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που
λειτουργούν ειδικά για τους σκοπούς αυτούς υπό την εποπτεία του Υπουργείου
Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, και από κοινωνικές υπηρεσίες των οργανισμών
τοπικής αυτοδιοίκησης.
2.Οι αστυνομικές αρχές που
επιλαμβάνονται, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, υποθέσεων ενδοοικογενειακής
βίας υποχρεούνται, εφόσον το ζητήσει το θύμα, να ενημερώσουν αυτό και τους
παραπάνω φορείς, ώστε να παρασχεθεί αμέσως η απαραίτητη, κατά περίπτωση, αρωγή.
Άρθρο 22
Ευεργέτημα πενίας
Στα θύματα
ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία ζητούν τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για
προσωρινή ρύθμιση
της κατάστασης, εξαιτίας
του συγκεκριμένου περιστατικού, παρέχεται το ευεργέτημα της πενίας με μόνη την
απόδειξη του περιστατικού βίας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 194 επ. του
Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, αν αδυνατούν να καταβάλουν, έστω και προσωρινά,
τις απαιτούμενες δικαστικές δαπάνες.
Άρθρο 23
Υποχρεώσεις των
εκπαιδευτικών
1.Εκπαιδευτικός της
πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ο οποίος, κατά την εκτέλεση του
εκπαιδευτικού του έργου, με οποιονδήποτε τρόπο πληροφορείται ή διαπιστώνει ότι
έχει διαπραχθεί σε βάρος μαθητή έγκλημα ενδοοικογενειακής βίας, ενημερώνει,
χωρίς καθυστέρηση, τον διευθυντή της σχολικής μονάδας.
Ο διευθυντής της σχολικής
μονάδας ανακοινώνει, αμέσως, την αξιόποινη πράξη στον αρμόδιο εισαγγελέα,
σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του Κώδικα Ποινικής
Δικονομίας, ή στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή.
Την ίδια υποχρέωση έχουν
οι εκπαιδευτικοί και οι διευθυντές των ιδιωτικών σχολείων, καθώς και οι
υπεύθυνοι των πάσης φύσεως Μονάδων Προσχολικής Αγωγής.
2.Κατά την προδικασία και
τη διαδικασία στο ακροατήριο, ο διευθυντής της σχολικής μονάδας, ο οποίος
ανακοίνωσε την αξιόποινη πράξη στις παραπάνω αρμόδιες αρχές, και ο
εκπαιδευτικός, ο οποίος την πληροφορήθηκε ή τη διαπίστωσε, καλούνται να
εξετασθούν ως μάρτυρες, μόνο αν η πληροφορία δεν αποδεικνύεται με οποιοδήποτε
άλλο αποδεικτικό μέσο.
Άρθρο 24
Το άρθρο 342 του Ποινικού
Κώδικα (κατάχρηση ανηλίκων σε ασέλγεια) αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 342.
Κατάχρηση ανηλίκων σε
ασέλγεια
1.Ο ενήλικος ο οποίος
ενεργεί ασελγείς πράξεις με ανήλικο, τον οποίον του έχουν εμπιστευθεί για να
τον επιβλέπει ή να τον φυλάσσει, έστω και προσωρινά, τιμωρείται ως εξής:
α) αν ο παθών δεν
συμπλήρωσε τα δεκατέσσερα έτη, με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών, β) αν ο παθών
συμπλήρωσε τα δεκατέσσερα, όχι όμως και τα δεκαοκτώ έτη, με κάθειρξη.
2.Συνιστά επιβαρυντική
περίσταση η τέλεση της πράξης της πρώτης παραγράφου:
α) από οικείο,
β) από πρόσωπο που
συνοικεί με τον ανήλικο ή διατηρεί φιλικές σχέσεις με τους οικείους του, γ) από
εκπαιδευτικό, παιδαγωγό, γυμναστή ή άλλο πρόσωπο που παραδίδει μαθήματα στον
ανήλικο, δ) από πρόσωπο που δέχεται τις υπηρεσίες του ανηλίκου,
ε) από κληρικό με τον
οποίο ο ανήλικος διατηρεί πνευματική σχέση, στ) από ψυχολόγο, ιατρό, νοσοκόμο ή
από ειδικό επιστήμονα που παρέχει τις υπηρεσίες του στον ανήλικο.
3.Ο ενήλικος ο οποίος με
χειρονομίες, με προτάσεις ή με εξιστόρηση, απεικόνιση ή παρουσίαση πράξεων που
αφορούν τη γενετήσια ζωή προσβάλλει την αιδώ ανηλίκου, τον οποίον του έχουν
εμπιστευθεί για να τον επιβλέπει ή να τον φυλάσσει, έστω και προσωρινά,
τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών και αν η πράξη τελείται κατά
συνήθεια με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών. Η παράγραφος 2 εφαρμόζεται αναλόγως
και στις περιπτώσεις αυτές.
4.Ο ενήλικος, ο οποίος
μέσω διαδικτύου ή άλλου μέσου επικοινωνίας, αποκτά επαφή με πρόσωπο που δεν
συμπλήρωσε τα δεκαέξι έτη και με προτάσεις ή με εξιστόρηση, απεικόνιση ή
παρουσίαση πράξεων που αφορούν τη γενετήσια ζωή προσβάλλει την αιδώ του,
τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και αν η πράξη τελείται κατά
συνήθεια με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών.
5.Η παραγραφή των πράξεων
των προηγούμενων παραγράφων αναστέλλεται μέχρι την ενηλικίωση του ανηλίκου.»
Άρθρο 25
Οι προθεσμίες των
παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 3 και του άρθρου 4 ΣΤ’ του ν. 3388/2005, που
παρατάθηκαν με την αριθ. 99583 οικ./24.12.2005 (ΦΕΚ 1490 Β’) κοινή υπουργική
απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Οικονομίας και Οικονομικών και Δημόσιας
Τάξης, παρατείνονται αντίστοιχα έως ότου προαχθούν οι εξωτερικοί φρουροί στο
βαθμό του Υπαρχιφύλακα και μέχρι την 12.9.2007.
Άρθρο 26
Η παράγραφος 4 του άρθρου
49 του ν. 2721/1999, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 1 του
ν. 3388/2005 και συμπληρώθηκε με το άρθρο 18 του ν. 3472/2006, αντικαθίσταται
ως εξής:
«4. Για την πλήρωση των
θέσεων που προβλέπονται στην παράγραφο 2 διορίζονται Έλληνες πολίτες, απόφοιτοι
λυκείου ή άλλης ισότιμης σχολής της ημεδαπής ή της αλλοδαπής. Οι υποψήφιοι δεν
πρέπει να έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 30 ετών, πρέπει να είναι αρτιμελείς, να
έχουν ανάστημα (χωρίς υποδήματα) τουλάχιστον ενός μέτρου και εβδομήντα
εκατοστών (1,70) και οι άνδρες να έχουν εκπληρώσει τις στρατιωτικές τους
υποχρεώσεις. Για την επιλογή τους εφαρμόζονται τα ακόλουθα αντικειμενικά
κριτήρια:
(α) Η εκπλήρωση της
στρατιωτικής τους θητείας στις Ένοπλες Δυνάμεις με το βαθμό του εφέδρου
αξιωματικού ή στις Ειδικές Δυνάμεις των Ενόπλων Δυνάμεων ή η προϋπηρεσία ως
εθελοντών πενταετούς θητείας στις Ένοπλες Δυνάμεις.
(β) Ο βαθμός του
απολυτηρίου τίτλου σπουδών.
(γ) Η μόνιμη κατοικία και
η εγγραφή στα δημοτολόγια δήμων ή κοινοτήτων του νομού όπου εδρεύουν τα
Καταστήματα Κράτησης, για δύο τουλάχιστον χρόνια έως την έκδοση της προκήρυξης.
Υποψήφιοι οι οποίοι λαμβάνουν μόρια με βάση το κριτήριο αυτό υποχρεούνται να
υπηρετήσουν στο νομό για τον οποίο έλαβαν τα μόρια τουλάχιστον επί δέκα χρόνια,
εκτός αν, λόγω βαθμολογικής προαγωγής τους ή υπηρεσιακών αναγκών, καταστεί
αναγκαία η μετάθεση ή η απόσπασή τους σε Κατάστημα άλλου νομού.
(δ) Η κατοχή άδειας
ικανότητας οδηγού Γ’ ή Δ’ κατηγορίας.
(ε) Η κατοχή διπλώματος
μεταδευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης του Ο.Ε.Ε.Κ. δωδεκάμηνης
τουλάχιστον φοίτησης, με ειδικότητα «Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας».»
Άρθρο 27
Το τελευταίο εδάφιο της
παραγράφου 6 του άρθρου 49 του ν. 2721/1999 (ΦΕΚ 112 Α’), όπως αντικαταστάθηκε
από την παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3388/2005 (ΦΕΚ 225 Α’), αντικαθίσταται ως
εξής:
«Με κοινή απόφαση των
Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Δικαιοσύνης καθορίζεται το ύψος της
αποζημίωσης, που λαμβάνουν οι εκπαιδευόμενοι στις ανωτέρω Σχολές. Η αποζημίωση
υπόκειται σε κράτηση υγειονομικής περίθαλψης, όπως αυτή προβλέπεται εκάστοτε
για τις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων. Η κράτηση αυτή περιέρχεται στο
Δημόσιο. Οι δαπάνες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των εκπαιδευομένων και μόνο
καλύπτονται από τον Ο.Π.Α.Δ., ο οποίος επιχορηγείται προς τούτο κατά τα
οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 11 του ν. 2768/1999 (ΦΕΚ 273 Α’). Το
χρονικό διάστημα φοίτησης των ανωτέρω στη Σχολή αποτελεί χρόνο πραγματικής
δημόσιας υπηρεσίας, εφόσον διορισθούν. Εάν με υπαιτιότητά τους διακοπεί η
εκπαίδευση στη Σχολή ή δεν αποδεχθούν το διορισμό τους, οι εκπαιδευόμενοι
υποχρεούνται να επιστρέψουν την αποζημίωση, καθώς και τις δαπάνες για την
εκπαίδευσή τους, όπως καθορίζονται με την κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας
και Οικονομικών και Δικαιοσύνης, η οποία προβλέπεται στην παράγραφο 8 του
παρόντος.»
Άρθρο 28
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος νόμου
αρχίζει τρεις μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 23 Οκτωβρίου 2006
ΠΗΓΗ: https://www.e-nomothesia.gr/oikogeneia/n-3500-2006.html
